Przeprowadzona przez Sowietów wiosną 1940 r. operacja "oczyszczania" z ludzi i budynków przygranicznego pasa strefy okupacyjnej o szerokości 800 m miała charakter przymusowy. W obwodzie drohobyckim planowano usunięcie ponad 36 tys. osób z blisko 90 miejscowości i przysiółków (z wyłączeniem miast). Około 13 tys. mieszkańców, w tym około czterech tysięcy Polaków, przesiedlono na Wołyń, lokując ich w domach po deportowanych na Sybir polskich osadnikach albo po dawnych niemieckich kolonistach. Na przełomie lat 1942/1943 banderowska frakcja Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i jej ramię zbrojne - Ukraińska Powstańcza Armia podjęły na Wołyniu szeroką akcję przeciwko Polakom. Fakt, że przesiedleńców dotknęły już represje władz sowieckich, nie miał dla ukraińskich nacjonalistów znaczenia. Polacy znad Sanu znaleźli się wśród pierwszych ofiar ludobójstwa - zginęło ich tam co najmniej 288. Przesiedleńcy próbowali opuszczać wrogie im otoczenie i wracać w rodzinne strony. Pierwsi uchodźcy z Wołynia dotarli do dawnych miejsc zamieszkania w kwietniu 1943 r., potem ich liczba szybko rosła. Traumatyczne doświadczenia i nastroje wśród reemigrantów miały istotny wpływ na wzrost antagonizmów narodowościowych na terenach między Leskiem a Przemyślem.Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN "Losy Polski i jej obywateli w latach II wojny światowej".